Festung Breslau 1945 täglich

wojenna kronika zagłady

2 Armia WP

Aktualizacja: 2022-04-11

Powrót do strony głównej Bloga

Artykuły związane z Dolnym Śląskiem

2 Armia WP

Od 27 marca 1945 w Trzebnicy stacjonuje sztab 2 Armii LWP. Ulokował się w budynku przy obecnej ulicy Wincentego Witosa 14, na którym umieszczono tablicę z napisem:

29 III 1945 5 IV 1945 / W tym budynku mieścił się sztab dowódcy 2 Armii W.P. gen Karola Świerczewskiego Waltera / W XX rocznicę wyzwolenia miasta społeczeństwo Trzebnicy / 9 V 1965

Wojsko Polskie

Tu warto dodać, że nazwa Ludowe Wojsko Polskie nigdy nie była oficjalną nazwą armii powstałej w ramach sowieckiej machiny wojennej i później istniejącej w PRL. Pierwotna nazwa tej formacji to Polskie Siły Zbrojne.

Tak się nazywało wojsko Andersa, które wyszło na Bliski Wschód w 1942. Tę samą nazwę nosiły formacje tworzone później pod dowództwem Berlinga od 1943. Najpierw 1 Dywizja Piechoty, później rozwinięta w 1 Korpus i na wiosnę 1944 w 1 Armię. 21 lipca 1944 PKWN scala te jednostki z Armią Ludową. Następnego dnia powołuje Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego z generałem Michałem Rolą-Żymierskim jako naczelnym dowódcą.

29 lipca wydaje on rozkaz wyłącznego używania nazwy: Wojsko Polskie. Później przez jakiś czas używano nazwy Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej i od 1952 Siły Zbrojne PRL wymiennie z Wojsko Polskie. Równolegle od lat 50. XX nieoficjalnie, dla zaznaczenia politycznej roli sił zbrojnych w służbie socjalistycznego państwa używano tej właśnie nieoficjalnej nazwy LWP tak powszechnie, że zastąpiła ona wszystkie inne. W 1945 jest ona jeszcze nieznana.

2 Armia WP

Pierwotny plan był taki, że po wkroczeniu na docelowe ziemie powojennej Polski zostaną z miejscowego rekruta powołane dwie kolejne armie: 2 i 3.

2 Armia WP istniała dokładnie rok i 2 dni. Powołano ją 20 sierpnia 1944 jako uzupełnienie 1 Armii a zasadniczym terenem poboru rekruta były zajmowane przez Armię Czerwoną ziemie polskie. Rozwiązana została 22 sierpnia 1945; utworzono na jej podstawie Poznański Okręg Wojskowy.

Ścieżka bojowa i cała historia 2 Armii to seria klęsk, niepowodzeń i tragedii. Jej utworzenie udało się tylko dlatego, że w porę zrezygnowano z równoległego formowania 3 Armii WP. Szeregowców co prawda nie brakowało. Udało się zapewnić stan kadrowy na blisko 100%. Podstawową bolączką tej formacji był brak dowódców: udało się zapewnić tylko połowę potrzebnych oficerów, z czego połowę stanowili oficerowie Armii Czerwonej. Szkolenie trwało o wiele dłużej, niż początkowo planowano.

Ostatecznie część 2 Armii wzięła udział w operacji wiślańsko-odrzańskiej pełniąc służbę pomocniczą na tyłach w składzie 1 Frontu Białoruskiego. Niektóre pododdziały wzięły udział w bitwie o Poznań, i to było jak dotąd jedyne doświadczenie bojowe Armii. Później ją ustawiono jako zaporę podczas operacji pomorskiej - na szczęście dla tych żołnierzy nie była ona potrzebna - i z tej pozycji została przeniesiona w skład 1 Frontu Ukraińskiego z rozkazem zajęcia pozycji w rejonie Trzebnicy.

Było to więc wojsko, które nie miało żadnego doświadczenia bojowego, ledwo wyszkolone, nieostrzelane, w którym brakowało nie tylko oficerów, ale czasem i butów.

Planowany udział w bitwie o Wrocław miał poważną historyczną wymowę. Wprawdzie obie istniejące armie WP podlegały Stawce (kwaterze Najwyższego Naczelnego Dowództwa; ros. Ставка Верховного Главнокомандования) razem ze wszystkimi sowieckimi frontami, ale w zamyśle były zalążkiem przyszłych sił zbrojnych państwa polskiego i w sensie moralnym także tytułem do posiadania przez to państwo ziem, na których te siły zbrojne walczyły. Praktycznie była to część Armii Czerwonej, ale ideologicznie wojsko polskie.

Trzebnica

Wyznaczenie rejonu koncentracji w Trzebnicy było wprawdzie dyktowane wyłącznie bieżącymi potrzebami Frontu, ale miało ogromną wymowę symboliczną, bo to właśnie Trzebnica (z tych samych praktycznych względów) stanie się miejscem, od którego zaczyna się istnienie polskiej administracji na Dolnym Śląsku.

Jej początek to podjęta 14 marca 1945 decyzja o podziale przyszłych polskich ziem zachodnich na cztery obszary i mianowanie dla każdego z nich pełnomocnika (i dodanie im zastępcy z Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego). Tego samego dnia pełnomocnikiem na Dolny Śląsk mianowany został dotychczasowy wojewoda kielecki Stanisław Piaskowski a prezydentem Wrocławia Bolesław Drobner. Obaj z PPS.

To właśnie Trzebnica będzie pierwszą siedzibą władz województwa, ale w czasie kiedy dowództwo 2 Armii Wojska Polskiego (której połowa oficerów nie mówiła po polsku) kwateruje się tam, grupa pionierska Drobnera jest dopiero we wczesnej fazie formowania. Nikomu tak naprawdę nie spieszy się do obcego miasta właśnie zamienianego w ruiny, którego przyszła przynależność do Polski jest ciągle dyskusyjna. Możemy więc widzieć sztab 2 Armii jako forpocztę polskości na Dolnym Śląsku.

Powstanie

Powstanie

Wrocław

Bitwa o Wrocław

Łużyce

Budziszyn

Odnośniki

Tagi:

Powrót do strony głównej Bloga