Misje Yanagi
Aktualizacja: 2021-04-01
Powrót do strony głównej Bloga
Wojna na Pacyfiku
Wstęp
Ze względu na niemiecką przewagę w rozwoju technicznym kontakty japońsko-niemieckie polegały głównie na próbach transferu technologii niemieckiej do Japonii. Próbach, bo jedyną drogą transportu były misje okrętów podwodnych, bardzo ryzykowne i w większości zakończone zatopieniem. Nawet te udane nie miały szans na dokonanie przełomu, nie było na to czasu.
Eksperymentalna broń japońska, w dużej części asymilacja niemieckiej technologii jest opisana w oddzielnym artykule:
Misje japońskich okrętów podwodnych
Rejsy japońskich okrętów podwodnych do Niemiec określano mianem misji Yanagi. Ze względu na dystans i konieczność przebycia akwenów pod kontrolą wroga było to najbardziej niebezpieczne zadanie. Celem tych misji była wymiana technologii, a konkretnie przywiezienie niemieckiej techniki do Japonii.
Alianci, zdając sobie sprawę z wagi tych misji, tropili je i niszczyli za wszelką cenę.
I-29
W listopadzie 1943 wypłynął z Kure do Singapuru wziąć ładunek cynku, tungstenu, kauczuku i chininy. W grudniu wypłynął do okupowanej przez Niemcy Francji. W marcu 1944 Zatoka Biskajska. Dotarł do Lorient.
W kwietniu 1944 opuścił Lorient mając na pokładzie silnik rakietowy Walter HWK 109-509 (używany w Messerschmitt Me 163 Komet i Bachem Ba 349) i plany Me 262 i Me 163. Dotarł do Singapuru w lipcu, ale 26 lipca 1944 został zatopiony w drodze do Japonii wraz z ładunkiem przez amerykański okręt podwodny USS Sawfish.
I-30
W kwietniu 1942 wypłynął z Kure, z ładunkiem miki i szelaku oraz planami torpedy parogazowej wz. 91. W sierpniu dotarł do Lorient. Jeszcze tego samego miesiąca opuścił Lorient z planami oraz kompletnym radarem Würzburg, ośmioma torpedami pięcioma sterownikami torped, działami ppanc, diamentami i 50 maszynami Enigma. Do Singapuru dotarł w październiku.
Po opuszczeniu portu wpadł na minę i zatonął, większość ładunku przepadła.
I-8
W czerwcu 1943 wypłynął z Kure z planami torpedy wz. 95, samolotu rozpoznawczego oraz sprzętem podwodnym. Zabrał też cynę, kauczuk i chininę w Singapurze. Wziął na pokład załogę 48 marynarzy, którzy mieli sprowadzić do Japonii U-1224, przeznaczony do odwrotnej inżynierii.
31 sierpnia 1943 wpłynął do bazy w Brest (Francja). 8 października opuścił Brest, zabierając w ładowni: karabiny maszynowe, celowniki do bombowców i plot, silnik torpedowy Daimler-Benz, torpedy elektryczne, chronometry, radary, sonary oraz penicylinę. Na pokładzie był też admirał Yokoi attaché Marynarki japońskiej w Berlinie od 1940, trzej niemieccy oficerowie i czterech specjalistów od radaru i hydrofonów. 5 grudnia dotarł do Singapuru, 21 grudnia 1943 w Kure.
31 marca 1945 zatopiony k. Okinawy z całą załogą przez amerykański niszczyciel USS Morrison.
I-34
W październiku 1943 opuścił Kure i skierował się do Singapuru, gdzie załadował się cyną, tungstenem, kauczukiem i opium. 11 listopada 1943 zatopiony przez brytyjski okręt podwodny HMS Taurus w Cieśninie Malakka.
I-52
W marcu 1944 opuścił Kure z ładunkiem metalu (m in złoto) i zespołem techników, którzy mieli poznać niemiecką technikę plot. Zatrzymał się w Singapurze, żeby wziąć ładunek kauczuku i opium. Podczas rendezvous z U 530 23 czerwca 1944 spostrzeżony przez wyposażony w radar Grumman TBF Avenger z USS Bogue i zatopiony akustycznymi torpedami samonaprowadzającymi Mark 24 Fido.
Podobno w drodze powrotnej miał zabrać ładunek tlenku uranu.
To była ostatnia misja Yanagi.
Misje niemieckich okrętów podwodnych
U 180
Od lutego do czerwca 1943 płynął z Kilonii na Ocean Indyjski, gdzie spotkał się z japońskim I-29. Przewoził Subasha Chandra Bose, późniejszego przywódcę Indyjskiej Armii Narodowej i odebrał 2 tony złota przywiezione z Penang jako zapłatę za dostarczone do Japonii dobra.
U-511 / RO-500
W maju 1943 wypłynął z Lorient, w sierpniu dotarł do Kure. Jako "Marco Polo I" został przekazany Japończykom i służył jako RO-500.
U 195
Typ IX D1. Podczas drugiej misji opuścił Bordeaux 20 sierpnia 1944. Przewoził części 12 rakiet V2 i być może tlenek uranu, o który w czerwcu 1943 prosił generał Toranouke Kawashima. 28 grudnia dotarł do Dżakarty (Indonezja). Trzecia misja 19 stycznia do 4 marca 1945 Ocean Indyjski i wybrzeża Madagaskaru. Relokacja 5-7 marca do Surabaja (Jawa).
6 maja w Surabaja przejęty przez Japonię, na służbie japońskiej od 15 lipca jako I-506. Załoga niemiecka została internowana.
15 lutego 1946 zatopiony w ramach Operacji Scuppered (azjatycki odpowiednik przeprowadzanej w Europie Opeacji Deadlight zatopienia po wojnie niemieckich U Bootów, zatopiono 116 ze 156 ocalałych U Bootów).
U 1224 / RO-501
W lutym 1944 jako 'Marco Polo II' przekazany Japończykom w Kilonii jako RO-501. Japońska załoga skierowała go na spotkanie z I-8 dla uzupełnienia paliwa i potem do Penang z ładunkiem cennych metali, szkłem optycznym, planami U Boota typu IX i Messerschmitt Me 163 Komet.
13 maja 1944 w okolicy Wysp Zielonego Przylądka został rozpoznany i zatopiony przez USS Francis M. Robinson z grupy USS Bogue.
U 219
Typ X B. W Bordeaux przebudowany na podwodny transportowiec: wzmocniono plot, dodano chrapy, a szachty minowe przerobiono na ładownie. Wypłynął z Bordeaux 23 sierpnia 1944, kierując się na Ocean Indyjski. Przewoził V2. 12 grudnia wpłynął do portu w Dżakarcie (Indonezja).
Po kapitulacji Niemiec przejęty przez Japończyków i od 15 lipca 1945 roku służył jako I-505. W sierpniu 1945 skapitulował w Dżakarcie. W lutym 1946 zatopiony w ramach Operacji Scuppered.
U-864
Typ IX. Wypłynął 5 grudnia z Bergen (Kristiansand?) i wykonywał tajną operację o kryptonimie Ceasar. Był to priorytetowy transport niemieckiej techniki wojennej do Japonii, m.in. plany Me 262 i prawie 2 tys. pojemników z rtęcią. Japończyków szczególnie interesowały silniki odrzutowe i zapalniki. Dlatego na pokładzie było kilku naukowców niemieckich i japońskich. Inżynierowie Messerschmitta: Rolf von Chlingensperg i Riclef Schomerus, Toshio Nakai specjalista od paliw i Tadao Yamoto od torped. W ładowni znajdował się m in Me 163B Komet.
Z powodu awarii chrap musiał wrócić do Bergen, tam naprawa się opóźniła z powodu bombardowania. Dopiero 6 lutego wypłynął ponownie. 9 lutego 1945 u wybrzeży Norwegii zatopiony przez brytyjski HMS Venturer.
Jest to jedyny znany przypadek w historii zatopienia zanurzonego okrętu podwodnego przez inny zanurzony okręt podwodny.
Zatopienie nie było przypadkiem. Brytyjczycy wiedzieli o operacji Ceasar z dekryptażu Enigmy i za wszelką cenę chcieli zatrzymać transfer technologii do Japonii. HMS Venturer od dłuższego czasu przez peryskop obserwował wyjście z portu i 9 grudnia jego hydrofony (nie używano aktywnego sonaru) namierzył wychodzącego z portu U Boota, przez peryskop dostrzeżono jej peryskop. Okazało się, że chrapy nadal nie działają i wezwał eskortę. Wkrótce potem, ale zanim przybyła eskorta Niemcy spostrzegli, że są namierzani i zaczął się długi 3-godzinny pojedynek podwodny mający na celu zajęcie dogodnej pozycji strzeleckiej. Kiedy w końcu Venturer wystrzelił cztery torpedy, kapitan U Boota wydał rozkaz ucieczki w głębiny, trzy torpedy chybiły celu, czwarta była śmiertelna. Cała załoga, 73 marynarzy, zginęła. Venturer długo obserwował powierzchnię wody. Zwyciestwa dowiodła rozlana na powierzchni ogromna plama ropy. Nie było rozbitków.
W 2003 wrak został zlokalizowany przez Norwegów. Wtedy okazało się, że znajdujące się na pokładzie 1857 stalowe butle z rtęcią są już poważnie uszkodzone przez rdzę, rocznie do morza wydostaje się 4 kilo rtęci, poważnie zatruwając ekostystem. Były propozycje, by podnieść wrak, ale w 2018 rząd Norwegii zadecydował, żeby pogrzebać wrak w betonowym sarkofagu.
- War Stories with Mark Felton "Submarine vs. U-Boat - WW2's Only Underwater Duel" [YT 10:19]
- Dark Docs "The Only Time a Submarine Destroyed Another Submarine Underwater" [YT 15:31]
U 234
25 marca 1945 z Kilonii (Kristiansand?) wypłynął U 234 (typ X) i po dwóch dniach dotarł do Kristiansand w Norwegii. Jego misja była ściśle tajna i płynął przez Atlantyk, zachowując ciszę radiową.
Po kapitulacji Niemiec wszystkie jednostki morskie otrzymały rozkaz poddania się do niewoli. Do U 234 ten rozkaz dotarł dopiero 10 maja. Kapitan postąpił zgodnie z rozkazem, zgłosił swoją pozycję i wywiesił czarną flagę na peryskopie.
Okręt ten wiózł strategiczny ładunek do Japonii: ponad pół tony tlenku uranu dla japońskiego programu atomowego (1210 ton?), bombę kierowana Hs 293, plany Me 262, elektrycznej torpedy i innych nowych typów broni oraz 5 mln dolarów. Na pokładzie byli również niemieccy eksperci od lotnictwa i broni rakietowych oraz dwóch japońskich oficerów specjalistów od budownictwa okrętowego i lotniczego. Na wieść o kapitulacji Japończycy popełnili samobójstwo, przedawkowując środki nasenne.
Italia
FBTODO