Festung Breslau 1945 täglich

wojenna kronika zagłady

Armia Czerwona 1945

Aktualizacja: 2021-01-15

Powrót do strony głównej Bloga

Stawka

Armia Czerwona (ros. Рабоче-крестьянская Красная армия; RKKA - Robotniczo-chłopska Armia Czerwona) co oczywiste sztab miała w Moskwie. Była to tzw. Stawka (ros. Ставка Верховного Главнокомандования - Kwatera Najwyższego Naczelnego Dowództwa), więc popularne określenie Stawka, to po prostu Kwatera.

Została powołana tajnym rozkazem Stalina drugiego dnia Operacji Barbarossa i była typowym sztabem głównym armii. Nazwa i forma nawiązywała do tradycji carskich z okresu Wielkiej Wojny. Naczelnym Dowódcą Stawki był oczywiście Stalin, i to on osobiście podejmował kluczowe decyzje. W przeciwieństwie do Hitlera w miarę pogarszania się sytuacji na froncie potrafił nauczyć się słuchać swoich oficerów.

Fronty RKKA

Każda armia uformowana jest w drużyny, plutony, bataliony, pułki i dywizje. Te zaś tworzą samodzielne związki operacyjne odpowiedzialne za całe odcinki granic lub frontów - armie. W przypadku frontu wschodniego jego rozległość geograficzna i skala zaangażowanych środków była tak wielka, że zaszła potrzeba stworzenia jednostek wyższego rzędu, związków armii, w przypadku Wehrmachtu nazywanych Grupami Armii, a w Armii Czerwonej Frontami.

Zachodnia rubież Armii Czerwonej była podzielona w tym czasie na siedem takich frontów o standardowych nazwach: trzy Fronty Białoruskie sformowane i działające na północnej części frontu aż po Bałtyk i cztery Fronty Ukraińskie rozciągnięte po Bałkany.

Na terenie Polski walczyły trzy Fronty, od północy:

  • 3 Front Białoruski pod dowództwem generała Iwana Czerniachowskiego z obszarem działań na Pomorzu (wschodnia i północna część)
  • 2 Front Białoruski pod dowództwem marszałka Konstantego Rokossowskiego z obszarem działań na Pomorzu (od Kołobrzegu na zachód)
  • 1 Front Białoruski pod dowództwem marszałka Gieorgija Żukowa atakujący na linii Warszawa - Poznań
  • 1 Front Ukraiński pod dowództwem marszałka Iwana Koniewa; najbardziej nas interesujący, jego obszarem działania było południe Polski, czyli Małopolska oraz Śląsk.

Armia Czerwona stosowała gradację wartości swoich armii wg stopnia mechanizacji, wyposażenia i jakości dowodzenia.

  • Najlepsze były Armie Gwardyjskie, z definicji była to elita RKKA.
  • W drugim szeregu były Armie Pancerne, czyli posiadające wystarczającą mobilność i liczbę pojazdów pancernych, przede wszystkim czołgów (głównie T-34 i IS-2) do tego, by formować czoło uderzenia.
  • Szarą resztę wojska stanowiły tzw. armie ogólnowojskowe zasilające uderzenie piechotą oraz zabezpieczające flanki i zawsze dostępne w odwodzie operacyjnym. Do tej kategorii należała m in 6 Armia oblegająca Wrocław.

Jak z tego wynika, Gwardyjskie Armie Pancerne były elitą elit. 1 Front Ukraiński miał tylko jedną taką armię i jak zobaczymy, zawsze była tam, gdzie było najtrudniej.

1. Front Ukraiński

1 Front Ukraiński powstał na bazie Frontu Woroneskiego 20 października 1943. Już w listopadzie 1943 przeprowadził z sukcesem operację kijowską i jeszcze ostatniego dnia tego roku zajął Żytomierz. W trakcie dalszych operacji na krótko od marca do maja 1944 dowódcą Frontu był marszałek Gieorgij Żukow, któremu później powierzono 3 Front Białoruski (Bułgaria) a od 16 listopada 1944 1 Front Białoruski.

Od 16 maja 1944 aż do końca wojny dowódcą Frontu był marszałek Iwan Koniew. W lipcu i sierpniu 1944 Front przeprowadził operacje lwowsko-sandomierską zakończoną zdobyciem w sierpniu przyczółka baranowsko-sandomierskiego.

Do grudnia udało go ustabilizować na wielkości wystarczającej do rozwinięcia ofensywy. Był to największy przyczółek zdobyty przez Armie Czerwoną na lewym brzegu Wisły. Nic więc dziwnego, że właśnie stąd wyprowadzono pierwsze uderzenie operacji wiślańsko-odrzańskiej.

Na początku operacji wiślańsko-odrzańskiej: 1083 tys. żołnierzy, 2427 czołgów, 1234 dział pancernych, 6748 dział polowych (od 76 mm wzwyż), 7217 moździerzy, 1084 wyrzutni rakiet, 1846 dział przeciwlotniczych, 56443 samochodów.

Skład:

  • 3 Gwardyjska Armia Pancerna generała Pawła Rybałko
  • 3 i 5 Gwardyjska Armia
  • 3 i 4 Armia Pancerna
  • 6 Armii ogólnowojskowych: 6, 13, 21, 52, 59, 60
  • 2 Armia Lotnicza: z definicji każdy Front musiał posiadać własną Armię Lotniczą
  • 4, 7, 25 i 31 Korpusy Pancerne i Korpus Zmechanizowany
  • 1 Korpus Kawalerii
  • 1, 4, 7, 25, 31, 150, 152 Korpusy i Brygady Zmechanizowane i Pancerne,
  • 7 i 10 Korpusy Artylerii Przełamania.
  • 2 Armia WP, skierowana pod komendę Frontu pod koniec marca
Więcej na ten temat w osobnym artykule: 2 Armia WP

Odnśniki


Powrót do strony głównej Bloga